Thomas Jeffrey Hanks (d. 9 Temmuz 1956), Amerikalı sinema oyuncusu. İki defa Oscar ödülü almış, zor rollerin üstesinden gelebilmesi ile tanınmış ve özellikle dramatik rollerdeki performansıyla önemli başarı yakalamıştır.
Philadelphia ve Forrest Gump ile üst üste iki kez En İyi Erkek Oyuncu dalında Akademi Ödülü alan Tom Hanks'in en önemli filmleri arasında, Forrest Gump, Philadelphia, Azap Yolu, Yeni Hayat, Er Ryan'ı Kurtarmak ve Yeşil Yol sayılabilir. 2006 Cannes Film Festivali, Tom Hanks'in simgebilimci profesör Robert Langdon rolünde oynadığı Dan Brown'un aynı isimli kitabından yola çıkılarak hazırlanan Da Vinci Şifresi ile açılış yapmış ve izleyenlerin beğenisini kazanmıştır.
Gençlik dönemi
Tom Hanks, Kaliforniya'ya bağlı Concord'da dünyaya geldi. Çocukken Tom Hanks, aslında tutku ve yeteneğin çok olmadığı orta sınıf hayatını yaşadı. Beş yaşına geldiği zaman ailesi ayrıldı. Boşanmadan önce birkaç kez yeniden evlendiler. Daha sonra babası, geniş bir aileye sahip Asyalı bir kadınla evlendi. Çok sonraları Tom Hanks, Rolling Stone' a "Ailemdeki herkes birbirini seviyor." demiş ve eklemişti: "Fakat evde her zaman neredeyse elli kişi vardı. Tam olarak kendimi yabancı gibi hissetmedim ama bir şekilde onun dışındaydım." Ailesi boşandığı zaman, Hanks, abisi Larry ve kız kardeşi seyyar aşçı olan babalarıyla birlikte Oakland'a yerleşene dek şehirden şehire dolaştılar. Tom, Kaliforniya'ya yerşeltikleri zaman 8 yaşındaydı. Tom'un genç olan erkek kardeşi ise annesiyle kalmıştı.
Hanks, okulda önemsiz biriydi. Rolling Stone 'a "Garabettim" demişti ve şöyle devam etmişti: "Korkunç ve rahatsız edici bir şekilde utangaçtım. Aynı zamanda film şeritleri esnasında eğlenceli zamanlarda çığlık atabilen genç bendim. Ama hiçbir zaman başım belaya girmedi. Her zaman gerçekten iyi bir çocuktum ve oldukça sorumluydum." (Adını hatırlayamadığı) Birkaç okul piyesinde oynamasına rağmen, rol yapma Tom Hanks için San Fransisko Körfez Bölgesi koleji olan Chabot Koleji'nden Sacramento Devlet Üniversitesi'ne geçene kadar gerçekçi bir olasılık değildi. Hanks, New York 'a "Rol yapma sınıfları gürültü yapmayı seven ve havalı takılan biri için en iyi yer gibi görünürdü." dedi. "Piyeselere gidip çok zaman harcadım. Tarihleri hiç yanıma almazdır. Doğrudan tiyatroya gider, kendime bir bilet alır, yerime geçer, programa bakar ve tam olarak oyunun içine girerdim. Bertolt Brecht, Tennessee Williams, Henrik Ibsen ve diğerlerini görerek böyle çok zaman geçirdim."
Tom Hanks'in, Cleveland'daki Büyük Göller Tiyatro Festivali'nin başkanı olan Vincent Dowling ile karşılaşması bu rol yapma sınıfları sırasında olur. Dowling'in önerisi üzerine, Hanks Festival'de ışıklandırmadan set düzenine ve sahne yönetimine kadar her şeyi kapsayan üç yıllık bir deneyimi içine alan bir intern olur. Böyle bir karar Tom Hanks'in koleji bırakmasını gerektirdi. Fakat bu üç yılın sonunda, Hanks oyuncu olmak istediğine karar vermişti. Bu isteğin kısmen sebebi Shakespeare'in Veronalı İki Centilmen oyununda Proteus rolündeki (ki sadece birkaç kez oynadığı kötü adam rollerinden birindeki) performansından ötürü en iyi erkek oyuncu ödülünü kazandığı Cleveland Eleştirmenleri Daire Ödülü'dür.
Kariyeri
Tom Hanks, 1978 yılında aktris aynı zamanda yapımcı olan Samantha Lewes ile evlendiği yer olan New York'a geldi. Dokuz yıl sonra (bir kız ve bir erkek evlatları varken) boşandılar, fakat Hanks hala düzenli olarak çocuklarını görmektedir. New York'ta iken Hanks, Riverside Shakespeare Şirketi için oynadı. Buna ek olarak ilk film oyunculuğu performansını düşük bütçeli (ucuz) bir filmde oynayarak gösterdi ve Labirentler ve Canavarlar olarak adlandırılan televizyon filminde rol aldı. Çeşitli rolleri üstlenmeye devam etti ve sonunda ABC televizyonunda Bosom Buddies (Samimi Dostlar) 'da bir rolü elde etti. Hanks Los Angeles'a ve sonradan sadece kadınların kaldığı ucuz bir otelde yaşayabilmek için kadınlar gibi giyinmeleri gereken bir çift genci beraber canlandıracakları Peter Scolari ile tanışıp arkadaş oldukları Kaliforniya'ya uçtu. Diziler iki yıl boyuncua sürdü ve reytingler hiçbir zaman çok iyi olmasalar bile, televizyon eleştirmenleri programa yüksek notlar verdiler. Programın yardımcı yapımcısı Ian Praise Rolling Stone 'a "Onu sette ilk gördüğüm gün, 'çok kötü, ekranlarda uzun süre tutunamayacak' diye düşündüm. Ama iki yıl sonra onun bir film yıldızı olacağını biliyordum" demiştir. Praiser bunu bilse bile, Hanks'i ikna edemedi. En iyi arkadaşı Tom Lizzio, Rolling Stone 'a "Televizyon programı bir yere çıkmıyor." demiştir."Daha sonra bu bir yere çıkmayınca Tom Hanks, bir tiyatroda ipleri çekmeye ve ışıkları açmaya geri döneceğini düşündü."
Fakat Ron Howard'ın Tom Hanks ile iletişime geçmesini sağlayan şey Bossom Buddies ve Happy Days (Mutlu Günler) serisinin bir bölümündeki küçük rolüydü. Howard, o günlerde bir denizkızının insana aşık oluşunu anlatan romantik komedi Splash üzerinde çalışıyordu. İlk başta, Howard, Tom Hanks'i daha sonra John Candy'nin oynadığı ana karakterin nüktedan kardeşi için düşünmüştü. Fakat bunun aksine, Hanks başrolü kaptı ve bir kariyer, 69 milyon dolardan fazla hasılat elde ederek box-office'lerde bir numara olan Splash ile ivme kazandı.
Dramatik roller
Tom Hanks, A League of Their Own 'da canlandırdığı başarısız beyzbol antrenörü rolüyle yeniden çıkışa geçti (1992). Vanity Fair 'e bunun kendisinin 'film yapmanın modern dönemi' olduğunu söylemiştir. Bu 'modern dönem' olağanüstü 1993'ü ilk olarak Sevginin Bağladıkları ve daha sonra Philadelphia ile karşıladı. Sevginin Bağladıkları gerçek aşkı hava dalgalarında bulan dul bir erkeğin yaz macerası hakkındaydı. Zamanın Richard Schcikel'ı onun performansını "çekici" olarak tanımladı ve performanısının kendi kuşağının önde gelen romantik-komedi yıldızları arasında yer almasını sağladığı konusunda hemfikir oldu.
Forrest Gump
Hanks'in Philadelphia ile gelen başarısı 1994 yazında bir hit olan Forrest Gump ile devam etti. Film, kendini yakın zaman Amerikan tarihinin en önemli olaylarının ortasında bulan saf bir genç adamın kimi zaman acı kimi zamansa tatlı olan hikâyesidir. Filmde, karakterin gerçek bilgeliği ortaya çıkıp girdiği yaşamları olumlu şekilde etkilemektedir. Vanity Fair 'de Forrest Gump filminin yönetmeni Robert Zemeckis Tom Hanks'in performansını övmüştür: "Hanks gerçek bir oyuncu ne yapıyorsa, ki bu gerçek dürüstlüktür, bu rolde onu gerçekleştiriyor."
Aynı yazıda, Hanks senaryoyla ilgili olarak hoşuna giden şeyin ne olduğunu açıklıyor: "Gump'ın senaryosunu okuduğum zaman, izleyicilerin gidip hissedebileceği büyük ve umutlu filmlerden biri olduğunu gördüm ... kaderlerine ve hayattaki konumlarına dair bazı umutlar... Bunu çocukken izlediğim filmlerden bir milyon kez anladım.Hala anlıyorum." Forrest Gump ile gelen başarı sadece onun yerini ve şöhretini arttırmadı, aynı zamanda ikinci bir Akademi Ödülü kazanmasını sağladı. Tom Hanks, Akademi Ödülleri tarihinde Oscar Ödülünü üst üste iki defa kazanan ikinci oyuncudur ve şimdiye dek bu başarıyı elde eden üçüncü bir yıldız çıkmamıştır. (Sprencer Tracy 1937 ve 1938'de kazandığı ödüllerle birincidir.)
Özel hayatı
Hanks, Türk asıllı aktris Rita Wilson ile 1988'den beri evlidir. İlk olarak Samimi Arkadaşlar adlı yapımda beraber çalışmalarına rağmen, Gönüllüler adlı film üzerinde çalışırlarken yakınlaşmaya başladılar. Şu anda ise iki çocukları vardır. Hanks daha önce 1978 ve 1987 yılları arasında Lewes ile evliydi. Tom Hanks'in bu evliliğinden de iki çocuğu olmuştur ki bunlardan biri oyuncu olan oğlu Colin Hanks'tir. Hanks'in Cleveland Indians beyzbol takımı ve İngiltere Premier Ligi takımlarından Aston Villa taraftarı olduğu da bilinir.
